Η σωματική άσκηση στα χρόνια της οθόνης

Γράφει ο Γιώργος Καλαράς – Σύμβουλος Σωματικής Υγείας

Ο τίτλος του παρόντος άρθρου δεν μπορεί να στοιχειοθετήσει κατηγορητήριο εναντίον της τεχνολογίας ψηφιακής εικόνας ως αιτία που οδήγησε τον άνθρωπο στην απομάκρυνση από την φυσική του υπόσταση. Η απαρχή του κινητικού εκφυλισμού του ανθρώπου είχε ως έναυσμα την εγκατάλειψη της νομαδικής ζωής.

Κάνοντας τεράστιο άλμα μες στον χρόνο κι ερχόμενοι στην σύγχρονη εποχή αρκεί η βάδιση μερικών δεκάδων ή εκατοντάδων μέτρων για κάποιον, προκειμένου να προμηθευθεί τα απαραίτητα φρούτα και λαχανικά ή το κρέας του νοικοκυριού. Κατά την διάρκεια της αστικής-βιολογικής εξέλιξης του ανθρωπίνου είδους η έννοια της άθλησης κι εκγύμνασης έχει κατά μεγάλο βαθμό οριοθετηθεί εντός τεσσάρων τοίχων (βλ. γυμναστήριο). Αν και τα τελευταία χρόνια η τάση για υπαίθρια σπορ-με κύριο εκφραστή τον μαραθώνιο- αποκτά όλο και μεγαλύτερη απήχηση, εντούτοις για πολλούς ανθρώπους της πόλης – και όχι μόνο – η ιδέα και μόνο της άσκησης φαντάζει ξένη, δύσκολη πολύ έως ακόμη και ανέφικτη.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η φυσική κατάσταση της πλειοψηφίας των ανθρώπων, να είναι κάτω του μετρίου και βέβαια να πυροδοτεί μεγάλη ποικιλία δυσλειτουργιών και μυοσκελετικών προβλημάτων. Και ασφαλώς το “ού γαρ έρχεται μόνον” είναι μια βολικότατη πλάνη και δικαιολογία αιτιολόγησης κάθε πόνου ή δυσλειτουργίας παραβλέποντας συνάμα την πραγματική αιτία, την τεράστια έλλειψη κινητικών ερεθισμάτων για το σώμα μας.

Κάπου λίγο μετά το 1970 άρχισε να διαδίδεται η γιόγκα και ο διαλογισμός ως πνευματική άσκηση και σωματική συνάμα. Στις μέρες μας έχει γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της γενικότερης περιρρέουσας
μανίας για να ξεπεράσουμε τα όρια του σώματός μας. Όχι μόνον η γιόγκα βέβαια αλλά και κάθε μορφή-φόρμα σωματικής άσκησης τείνει- πέραν βεβαίως εξαιρέσεων- να εστιάζει στο σώμα, στα κατορθώματα ισορροπίας, ακραίας ευλυγισίας, εξωτερικού κάλλους, μυικής ευρωστίας ως πανάκεια επιμήκυνσης της διάρκειας και ποιότητος ζωής μας. Το αγαθό της υγείας ασφαλώς και αποτελεί ευγενέστατο στόχο κάθε τέτοιας άσκησης! Ενυπάρχει όμως σε όλο αυτό μία υπερβολή και στα πλαίσια της προσπάθειας καθενός εξειδικευμένου επαγγελματία, να αναδυθεί από την αφάνεια μες στην υπερπληθώρα άλλων συναδέλφων-ανταγωνιστών και με την χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης προβάλλουν εικόνες εντυπωσιασμού. Μία άλλη επίσης διαχρονική τάση της βιομηχανίας φυσικής αγωγής ( fitness ) είναι να γίνεται πολύπλοκη προσπαθώντας να παρουσιάσει κάτι νέο. Προφανώς η εξέλιξη του fitness ακολουθεί την ροπή των ακραίων στόχων του.

Όσο πάντως κι αν εξελιχθεί η γυμναστική με καινούργια ασκησιολόγια και ευρεσιτεχνίες οργάνων, όλα θα εξακολουθούν να βασίζονται στην μία και μόνη ανατομική λειτουργία του ανθρωπίνου σώματος, η οποία διέπεται από τους ίδιους πάντα νόμους.

Γηράσκω αεί γυμναζόμενος
Στο διά ταύτα λοιπόν και υιοθετώντας την παραπάνω δική μου παράφραση του σοφού γνωμικού καλούμαστε να αποσαφηνίσουμε, τί είναι γυμναστική και πώς μπορούν οι περισσότεροι, αυτοί που την χρειάζονται πραγματικά και επιτακτικά ύστερα από μακροχρόνια αποχή να την εντάξουν στην καθημερινότητά τους με στόχο την βελτίωση της λειτουργικότητάς τους.

Το σώμα μας χρειάζεται λίγα και απλά, προκειμένου να μπορεί να υποστηρίζει την καθημερινή μας δράση. Χρειάζεται περιοδική εναλλαγή ασκήσεων και φορτίων, ώστε να μην συνηθίζει σε ίδιο, μονότονο ερέθισμα. Πάνω απ’ όλα όμως αυτό που χρειάζεται ο καθένας μας, είναι η γνώση του σώματος όχι ως θεωρία επιστημονικών όρων, αλλά ως αίσθηση, ως πεποίθηση και εμπιστοσύνη και κατανόηση των δυνατοτήτων του σε κάθε περίοδο και κάθε εποχή. Χρειάζεται να ανακαλύψουμε το manual, τις οδηγίες χρήσης του! Αυτήν την γνώση και πληροφορία που ελάχιστοι έως κανένας γυμναστής δεν μας δίδαξε στο σχολείο!

Πρέπει να μάθουμε να χρησιμοποιούμε το σώμα μας σωστά, όταν σηκώνουμε βάρος από οποιοδήποτε ύψος, όταν ανεβαίνουμε σκάλες ή μια ανηφόρα, όταν καθόμαστε πολλές ώρες σε καρέκλα και μπροστά σε οθόνη υπολογιστή, όταν σκάβουμε ή κόβουμε ξύλα, όταν πλένουμε πιάτα ή σιδερώνουμε ρούχα, όταν περπατάμε ή τρέχουμε και τέλος όταν αγωνιούμε κι έχουμε πολλά στον νου μας… Αυτό το τελευταίο συμπυκνώνει μαζί με όλα τα υπόλοιπα την επιτακτική ανάγκη, να μάθουμε να “ακούμε” το σώμα μας ή καλύτερα να αισθανόμαστε το σώμα μας.

Βρείτε τον Γιώργο, είτε δια ζώσεις είτε ιντερνετικά, για μια εξατομικευμένη συμβουλευτική καθοδήγηση πάνω σε τρόπους εκγύμνασης και επαναφοράς της ροής του σώματός σας, στην κίνηση, στην στάση του, στην ενέργειά του. Ένα διαφορετικό “personal training” πάνω στις ανάγκες τόσο του σώματος όσο και του πνεύματος, με αγάπη και σεβασμό στην κάθε αναπνοή.

Γιώργος Καλαράς – Σύμβουλος φυσικής αγωγής, απόφοιτος ΤΕΦΑΑ
Facebook: Περί φυσικής αγωγής και σωματικής αυτογνωσίας 
email: yorgoskalaras@yahoo.gr, mobile: 6945078686
Ατομικές συνεδρίες φυσικής αγωγής και εκγύμνασης